Καθηγητής Ιατρικής, Ι.Κουντουράς: Αντιεπιστημονική η θέση της «Επιτροπής Ειδικών» Υπ.Υγείας για τη Θεία Κοινωνία
Ονομάζομαι Ιωάννης Κουντουράς και είμαι ομότιμος Καθηγητής της Ιατρικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Έχω συνεχή ερευνητική επιστημονική δραστηριότητα, κυρίως στον διεθνή χώρο, όπως αμέσως δύναται ο καθένας να το διαπιστώσει εισερχόμενος στον ιστότοπο puBMed και τοποθετώντας τις λέξεις κλειδιά Kountouras J.
Μόλις σήμερα (Μ.Τετάρτη 15 Απριλίου 2020) μου έστειλαν συνεργάτες μου file του Σκάϊ με ημερομηνία 09/03/2020, όπου διαβάζουμε:
«Εθνική Επιτροπή Δημόσιας Υγείας: Ο κορωνοϊός μεταδίδεται και με το σάλιο και με το κουταλάκι.
Οι ειδικοί της Επιτροπής διευκρινίζουν πάντως ότι δεν μπορούν να παρέμβουν σε όσα λέει η Διαρκής Ιερά Σύνοδος, διότι το θέμα της Θείας Κοινωνίας άπτεται ζητημάτων θρησκευτικής ελευθερίας και πίστης».
Follow us: @skaigr on Twitter | skaigr on Facebook | @skaigr on Instagram
Εάν αυτό όντως ισχύει, τότε πρόκειται για ένα επιπολής μη επιστημονικό κείμενο. Η εν λόγω απόφανση δεν προκύπτει από επιδημιολογικά επιστημονικά δημοσιευμένα δεδομένα (ζυγίζω τη γραφίδα μου!). Οι «ειδικοί της Επιτροπής» στερούνται πλήρως σχετικής βιβλιογραφικής τεκμηρίωσης. Παρόμοια έρευνα δεν υφίσταται εκτός από την πρόσφατη επιδημιολογική μας μελέτη που πραγματοποιήθηκε στο Ηπατολογικό Ιατρείο της Β’ Παθολογικής Κλινικής του Ιπποκρατείου Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης, όσο και από το αντίστοιχο registry της B΄ Προπαιδευτικής Κλινικής του Α.Π.Θ. Η πρόσφατη επιδημιολογική μας μελέτη δείχνει ακριβώς το αντίθετο (συνημμένο).
Οι «ειδικοί της Επιτροπής», εάν επιμείνουν σε αυτή την πρωτοφανή αντιεπιστημονική δήλωση, υποδηλώνουν φευ (!), λίαν επιεικώς, ιατρικό bias· αυτό συνεπάγεται συνέπειες, καθώς θα δηλωθεί στην Επιτροπή Ηθικής του Ελσίνκι, η οποία αναμένεται να προβεί σε σοβαρές δυνητικές αφοριστικές δηλώσεις.
Προς αποφυγήν της δυνητικής διαπόμπευσης της «Επιτροπής των ειδικών» στον διεθνή χώρο, αναμένω de facto ένα άμεσο επιστημονικό ”feedback” διάψευσης ή «υποστήριξης» της «δημοσιευμένης» θέσης της «Επιτροπής των ειδικών», η οποία, εκτός άλλων κριτικών παραμέτρων, παρασύρει μερίδα απληροφόρητης κοινής γνώμης. Χωρίς, όμως, επιστημονικά established δεδομένα, κάθε είδους «επιτροπή ειδικών» οδηγείται σε αποπτωτικό “rejection”.
Υποσημειούμαι
Ι. Κουντουράς
Ομότιμος Καθηγητής Ιατρικής ΑΠΘ
Πρόσφατα το διαδίκτυο του “διαλόγου” των Μελών ΔΕΠ του ΑΠΘ έχει πλημμυρίσει από τα σχετιζόμενα με τον coronavirus με συνοδές πληθωρικές, θάλεγα καταιγιστικές «επιστημονολογικές» φρασεολογίες, άνευ ουσιώδους scientific background, που απαιτούν, μεταξύ άλλων, αποφυγή της Θείας Κοινωνίας ως πηγής μετάδοσης του ιού και αχαρακτήριστες φλύαρες εκφράσεις προφανώς από ανημέρωτες επιστημονικά «περσόνες» που δημιουργούν τουλάχιστον αίσθημα αφόρητης πλήξης στον γνώστη του σχετικού αυτού επιστημονικού πεδίου.
Παραφράζοντας το λόγο του Οδυσσέα Ελύτη τονίζω προκαταβολικά με επίγνωση ότι «Μέσα στη θλίψη της απέραντης μετριότητας, που μας πνίγει από παντού (εννοώ τον δικό μου επιστημονικό χώρο του ΑΠΘ!) ταλανίζομαι όταν κάποιες περσόνες αγωνίζονται απρόσφορα να συμβάλλουν στη φθορά». Για παράδειγμα, είναι δηλωτικές οι ακόλουθες ανέντιμες «τριτοκοσμικές υποκοσμικές εκφράσεις εναντίον ομότιμης καθηγήτριας λοιμωξιολόγου Αθηνών που λέχθηκαν από τέτοιες περσόνες του διαλόγου, όπως: «είναι εγκληματικό, εγκληματική όμως είναι και η αλλοίωση του χριστιανισμού που δημιουργεί παραδείγματα όπως της Γαμαρέλλου» ή «Καμιά φορά όμως το πράγμα ξεφεύγει. Αν η πίστη του ενός, έχει συνέπειες στον άλλο, τότε το πράγμα κάπου μπάζει… Ως πιο ακραίο και επικίνδυνο παράδειγμα προσώπου που προχώρησε σε τέτοιον επηρεασμό, θεωρώ την καθηγήτρια λοιμωξιολογίας του ΕΚΠΑ κα Γιαμαρέλλου, με τα όσα διέδωσε για τα περί θείας κοινωνίας. Καλή η πίστη, αλλά το πως βιώνει ο καθένας την πίστη του, είναι κάτι ΑΠΟΛΥΤΩΣ προσωπικό κυρία Γιαμαρέλλου! Η δική σου πίστη μπορεί να θεωρείς ότι θα σε σώσει, με γεια σου με χαρά σου! Για τον άλλον όμως, που μπορεί μάλιστα ΕΣΥ να του κολλήσεις τον ιό, δεν μπορεί να ξέρεις! Αν μάλιστα είσαι καθηγήτρια λοιμωξιολογίας του πανεπιστημίου (δηλαδή η καθ' ύλην ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ αρμοδία!) και διαλαλείς ότι εσύ θα πας να κοινωνήσεις διότι η πίστις σου σέσωκέ σε, τότε κάποιες ψυχές θα τις πάρεις στο λαιμό σου...Αν το χαρακτηρίσω "εγκληματικό", άδικο θα έχω;» (παρεμπιπτόντως τοποθετεί και τη λέξη placibo αντί της σωστής placebo, πιθανόν ίσως ο ισχυρισμός του να πάρει χροιά δήθεν «επιστημονικού» χαρακτήρα!) ή ίσως υπερβαίνοτας την αντίθετη με αυτά που τονίζει η βυζαντινολόγος ακαδημαϊκός Ελένη Γλύκαζη-Αρβελέρ, άλλη βυζαντινολόγος μάλλον να αποφθέγγεται σε κρεσέντο: «Ως βυζαντινολόγος όμως θα ήθελα να παρατηρήσω ότι η Εκκλησία σήμερα έχει χάσει την αξιοπιστία της, γιατί έχει επιτρέψει την αλλοίωση του χριστιανισμού, ώστε η πίστη που ήρθε να αντικαταστήσει τη θρησκεία της δεισιδαιμονίας και της μοιρολατρίας, να μη διαφέρει από εκείνη», ή πιθανόν χωρίς γνώση μερικοί εκκλησιαστικοί φορείς επηρεαζόμενοι από μερίδα "επαϊόντων" ιατρικής ή άλλης ειδικότητας, για ένα ιολογικό επιδημιολογικό πρόβλημα που ήδη έχει παρελθόν και ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη, να προτρέχουν, ενίοτε σε στυλ “πανικού”, να δηλώνουν ομοθημαδόν τι; θεωρητικά αλλά, τουλάχιστον προς το παρόν, χωρίς “evidence based” πρόωρα προληπτικά “επιστημονικά μέτρα,” ως δήθεν ”ειδήμονες” του χώρου τους, εκθέτοντες φεύ! το πνευματικό πλήρωμα “ανερυθρίαστα” μην τύχουν επιπλέον και τον χαρακτηρισμό που ήδη εδόθη σε συναδέλφους ότι ανήκουν δήθεν στον “μεσαίωνα”, γεγονός που τους μειώνει, ή…ή..ή.. επιλείψει με γαρ διηγούμενον αποφεύγοντας άλλες “αποπτωτικές” φρασεολογίες ή επιπολής εκφράσεις ή προσεγγίσεις με θεληματικό σκοπό να μην μειώσω περαιτέρω το επίπεδο μερικών.
Επειδή ισχύει η γνωστή μέθοδος του συρμού «λέγε, λέγε, κάτι θα μείνει» και επειδή στην Ιατρική και Θεολογία που είναι «ζεύγος» (όρα τοιχογραφία κτιρίου Ακαδημίας Αθηνών) ο καθένας θεωρεί ότι έχει υπεύθυνη «επιστημονική γνώμη», υπεισέρχομαι για τρίτη και ευελπιστώ για τελευταία φορά στον διάλογο, εστιαζόμενος, έστω περιεκτικά, στις ακόλουθες παραμέτρους : επιστημονικά κατά το δυνατόν σύγχρονα ιατρικά δεδομένα δημοσιευμένα σε έγκριτα περιοδικά (ίσαμε τον τρέχοντα μήνα Μάρτιο 2020) που αφορούν τον coronavirus και αναλογικά άλλους συναφείς ιούς με επιδημιολογικά established δεδομένα που σχετίζονται στις πηγές μετάδοσής τους, συμπεριλαμβανομένης δήθεν και της Θείας Κοινωνίας, με σκοπό τη σχετική προφύλαξη.
Εισαγωγικά, όπως η αναφερόμενη συνάδελφος λοιμωξιολόγος των Αθηνών που προσωπικά ατυχώς δεν την συνάντησα, είμαι ομότιμος καθηγητής της Ιατρικής του ΑΠΘ πιστεύοντας ότι δεν ανήκω σε «retro» κατηγορία. H πνευματική ζωή όπως η ζωή της επιστημονικής έρευνας δεν έχουν συντάξιμα χρόνια και αναφερόμενος στην τελευταία παράμετρο, θεωρώ ως ένα-κάποιο δείκτη του συνεχιζόμενου ακαδημαϊκού μου ερευνητικού έργου έστω τις ίσαμε τον τρέχοντα μήνα Μάρτιο 2020, συνολικά 421 επιστημονικές δημοσιεύσεις στο pubmed.
Εστιαζόμενος στον coronavirus, τα τρέχοντα επιστημονικά δεδομένα δημοσιευμένα πάντοτε σε έγκριτα περιοδικά έχουν περιεκτικά ως ακολούθως:
To 2019, o coronavirus nCoV επισήμως ονομαζόμενος SARS-CoV-2 αποτελεί αίτιο της νοσολογικής οντότητας που ονομάζεται COVID-19. Η επιδημιολογική νόσος αυτού του ιού στην Κίνα προκάλεσε θνητότητα > από 1800 ασθενείς που στην πλειοψηφία τους ήταν υπερήλικες ή είχαν υποκείμενη χρόνια νόσο ή παθολογία με καταστολή του ανοσιακού συστήματος. Σχετική αναφορά της 27-2-2020 έδειξε ότι σε περίπου 75 114 περιπτώσεις μολυσμένων ανθρώπων με COVID‐19 που βεβαιώθηκαν στην Κίνα, παρατηρήθηκαν 2239 θάνατοι (2,98%). Επιπλέον περιπτώσεις διαδόθηκαν στην Αία, Ευρώπη, Αμερική, Ωκεανία και Αφρική (Cao QY, et. al. Editorial. J Dig Dis Version of Record online: 10 March 2020). Αυτή είναι η 3η κατά σειρά έκρηξη επιδημίας coronavirus εντός χρόνου <20 ετών μετά τις προηγούμενες άλλες δύο SARS το 2002-2003 και MERS το 2012, αντίστοιχα. Ενώ τα ανθρώπινα στελέχη του coronavirus σχετίζονται με περίπου 15% των περιπτώσεων κοινού κρυολογήματος, ο SARS-CoV-2 δυνατόν να σχετίζεται με σοβαρότητα ποικίλου βαθμού από συμπτωματολογία απλής γρίπης έως θανατηφόρου έκβασης. Η σύγχρονη θεώρηση υποδηλώνει αυτό το δυνητικά θανατηφόρο στέλεχος του coronavirus έχει προέλευση από άγρια ζώα που εντοπίστηκαν στην αγορά Huanan της πόλεως Wuhan. Νυχτερίδες, όφεις και πανγκολίνοι έχουν ενοχοποιηθεί ως πιθανοί φορείς του ιού. Πράγματι, με τη μέθοδο “ silico protein analysis” που συνήθως εφαρμόζεται σε ανάλογες περιπτώσεις (Guarneri F, et al. J Cell Mol Med 2005;9:741-44, Kountouras J, et al. Cell Mol Med 2005;9:196-207, Kountouras J, et al. Gastroenterology 2007; 133:368-369, Frulloni L, et al. New Engl J Med 2009;361:2135-42) διαπιστώθηκε σημαντική ομολογία αλληλουχίας μεταξύ του nCoV που απομονώθηκε από τα αναφερόμενα ζώα και των ιογενών πυρηνικών οξέων του ιού που απομονώθηκε από τον SARS-CoV-2 μολυσμένων ανθρώπων. Με σκοπό τον περιορισμό εξαπλώσεως του ιού, ενώ τον Ιανουάριο του τρέχοντος έτους (2020) εφαρμόστηκαν από την κυβέρνηση της Κίνας εντατικές συνθήκες καραντίνας που περιελάμβαναν απομόνωση μεγάλων πόλεων, κλείσιμο συνόρων και περιορισμό των κατοίκων στις οικίες τους, εντούτοις στο χρονικό αυτό διάστημα ήδη επιτεύχθηκε « ζημία» επειδή έγινε πρόδηλη η μόλυνση του ιού μεταξύ των ανθρώπων. Για την αντιμετώπιση του ιού, η αναμενόμενη εφαρμογή θεραπευτικών προσεγγίσεων συμπεριλαμβανομένου και ενός αποτελεσματικού εμβολίου είναι επιτακτική. Επισημαίνεται ότι το κόστος της επιδημίας δεν έχει επίπτωση μόνο σε ιατρικό επίπεδο. Ο ιός οδήγησε σε σημαντικές κοινωνικές, ψυχολογικές και οικονομικές επιπτώσεις παγκοσμίως. Ατυχώς, o SARS-CoV-2 συνέβαλε ώστε οι λαοί της Ασίας να υποστούν ρατσιστικές και εχθρικές συμπεριφορές σε παγκόσμια κλίμακα (Yang Y, et al. The Deadly Coronaviruses: The 2003 SARS Pandemic and the 2020 Novel Coronavirus Epidemic in China. J Autoimmun, 102434, 2020 Mar 3[Online ahead of print], Lin O, et al. A Conceptual Model for the Outbreak of Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) in Wuhan, China With Individual Reaction and Governmental Action. επισήμως ονομα action and Governmental Action. Int J Infect Dis. 2020 Mar 4[Online ahead of print], Memish ZA et al. Middle East Respiratory Syndrome. Lancet 2020 Mar 4[Online ahead of print]).
Συμπερασματικά, προς το παρόν, απαιτούνται επιπλέον διευκρινίσεις για την εις βάθος διαλεύκανση της επιδημιολογίας, ιολογίας, παθογένεσης ή και αποδεδειγμένων τρόπων μετάδοσης του SARS-CoV-2 για ταυτοποίηση πιθανών ομάδων υψηλού κινδύνου και ανάλογης αντιμετωπίσεώς τους ώστε να εξαχθούν πλέον ασφαλή συμπεράσματα.
Στη συνάφεια αυτή
επισημαίνεται ότι συμβάλουν σημαντικά established επιστημονικά
δεδομένα σχετιζόμενα με άλλους ιούς ανάλογης επιδημιολογικής συμπεριφοράς με
τον SARS-CoV-2, όπως π.χ. του γνωστού ιού ηπατίτιδας Β που παρέχουν σαφή
συμπεράσματα ώστε να συμβάλλουν στην αντιμετώπιση των αφερόμενων σε εξέλιξη αναπάντητων διευκρινίσεων
/προβλημάτων του SARS-CoV-2 που απαιτούν κατά το δυνατόν επείγουσα
λύση για αποφυγή σχετικών συμβαμάτων π.χ., κρίσεων πανικού, αυθαίρετων και
υποκειμενικών conflict στοχοποιήσεων πηγών και δήθεν ομάδων
κινδύνου αποφεύγοντας την εντόπιση των πραγματικών ομάδων κινδύνου ή άλλων
παρεκκλίσεων.
Ειδικότερα, σε σχετική πραγματεία μου που δημοσιεύθηκε σχετικά πρόσφατα σε ιστότοπους με τον τίτλο «Η conflict θεώρηση αλλαγής φύλου: Abnormal condition με βάση τον διεθνή επιστημονικό όρο» (2017) και στις σελίδες 5-6 γίνεται περιεκτική προσέγγιση για τον αναφερόμενο ιό της ηπατίτιδας Β, προσθέτοντας δε μερικά επιπλέον πιο πρόσφατα συναφή βιβλιογραφικά δεδομένα δημοσιευμένα πάντα σε έγκριτα διεθνή περιοδικά του εξωτερικού, έχει ως ακολούθως:
«Ένα δεύτερο δειγματοληπτικό παράδειγμα αφορά, εκτός της πληθώρας άλλων παθογόνων παραγόντων, τη γνωστή στο ευρύ κοινό ηπατίτιδα Β σε σχέση κυρίως με την ικανοποίηση του ηδονικού στοιχείου της ενόρμησης. Επισημαίνεται, ότι παρά την εφαρμογή σχετικών προστατευτικών στρατηγικών, όπως τον εμβολιασμό, ο ιός (HBV) εξακολουθεί να αποτελεί ένα παγκόσμιο πρόβλημα υγείας με ιδιαίτερη επίπτωση στις υπό ανάπτυξη ή αναπτυσσόμενες χώρες, όπου ο επιπολασμός και άλλων παθογόνων [όπως του επίσης γνωστού ιού επίκτητης ανοσο-ανεπάρκειας (HIV)] μεταδιδόμενων και μέσω της γενετικής οδού είναι ωσαύτως υψηλός (δες, π.χ., Abebaw TA, et al. BMC Res Notes. 2017 Jul 6;10(1):260, Chambal LM, et al. PLoS One. 2017 Jul 31;12(7):e0181836). Η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (WHO) στον Ευρωπαϊκό χώρο αναφέρει ότι 13 εκατομμύρια ασθενείς πάσχουν χρονίως από τον HBV που οδηγεί ετησίως σε ~60.000 θανάτους από την ΗBV- σχετιζόμενη κίρρωση του ήπατος και τον ηπατοκυτταρικό καρκίνο (δες, π.χ., Stasi C et al.J Clin Transl Hepatol. 2017 Sep 28;5:272-276). Ωσαύτως, συναφείς update εκτιμήσεις δείχνουν ότι το τεράστιο «reservoir» των 300 εκατομμυρίων πασχόντων με χρόνια HBV-λοίμωξη σε παγκόσμια κλίμακα εξακολουθεί να αντιπροσωπεύει σοβαρό κίνδυνο (serious threat) για τον ανθρώπινο πληθυσμό προκαλώντας ~900.000 θανάτους σε ετήσια βάση (Meng Z, et. al. Front Immunol 2020;10: 3127). H επιμένουσα HBV λοίμωξη δυνατόν να οδηγήσει σε κίρρωση ήπατος ή/και ηπατική ανεπάρκεια και ηπατοκκυταρικό καρκίνο σε έδαφος ή μη κιρρώσεως, καταστάσεις που αποτελούν τις κατεξοχήν ηπατικές νοσολογικές οντότητες τελικού σταδίου (Meng Z, et. al. Front Immunol 2020;10: 3127).
Επιπλέον, τα αντιικά φάρμακα που εφαρμόζονται έναντι του ιού, περιορίζουν μεν (ενθαρρυντικό στοιχείο!) αλλά δεν εξαφανίζουν τον HBV, o οποίος εξακολουθεί να παραμένει εντός των μολυσμένων ηπατικών κυττάρων (Svicher V, et al. Viruses 2019;11:783). Ούτε η ανάπτυξη αντισωμάτων έναντι του ΗBV (π.χ., anti-HBs και anti-HBc) υποδηλώνουν προστασία εξασφαλίζοντας πλήρη ανοσία του ξενιστή, όπως υποστηριζόταν στο παρελθόν. Σε αυτή τη συνάφεια, η επανενεργοποίηση (reactivation) του HBV σε ανοσοκατεσταλμένους ξενιστές δυνατόν να σχετίζεται με άκρως σοβαρές κλινικές επιπτώσεις (extremely serious clinical consequences) (Svicher V, et al. Viruses 2019;11:783). Η τρέχουσα γνώση επισημαίνει ότι, εντός των κυττάρων του ξενιστή υφίσταται το ονομαζόμενο cccDNA του ιού που είναι απροσπέλαστο στην ισχύουσα αντιική θεραπεία και δύναται να τροφοδοτεί και να πυροδοτεί την επαναδραστηριοποίηση του HBV, διενεργείται δε εντατική σχετική έρευνα εναντίον του cccDNA ως πιθανή πλέον αποτελεσματική θεραπεία της λοιμώξεως (Lewandowska M, Piekarska A. Clin Exp Hepatol. 2017 Sep;3:119-126, Nguyen MH, et al. Clin Microbiol Rev 2020;33:e00046-19, Maepa M, et al. Curr Opin HIV AIDS 2020 Mar 5[Online ahead of print]). Επιπλέον, επισημαίνεται ότι ο HBV, εκτός από την αιματική οδό, μεταδίδεται κυρίως από τη γενετική οδό, μέσω σεξουαλικής διεργασίας, από κάθετη μετάδοση μολυσμένης μητέρας σε νεογνό ή και οριζόντια μετάδοση σχεδόν από όλες τις εκκρίσεις του ανθρώπινου οργανισμού, όπου υφίσταται ο HBV όπως π.χ. τον σίελο, το δάκρυ, τον ιδρώτα και την κυψελίδα (πχ., Komatsu H et al. J Infect Dis. 2012;206:478-85, Yazie TD, Tebeje HG. MBC Infect Dis 2019;19:917, Gholami Parizad E, et al. Hepat Mon. 2016;16:e30385, Nguyen MH, et al. Clin Microbiol Rev 2020;33:e00046-19). Ωσαύτως, αναφορικά με την παρουσία του SARS-CoV-2 σε εκκρίσεις του ξενιστή, πολύ πρόσφατες εκτιμήσεις δείχνουν ιικό φορτίο SARS-CoV-2 3.3x106 copies/ml στις ρινοφαρυγγικές εκκρίσεις και 5.9x106 copies/ml στον σίελο όπως και σε οφθαλμικές βλεννογονικές μεμβράνες (Cheng VCC, et al. Infect Control Hosp Epidem, 1-24 2020; Mar 5[Online ahead of print, Peng X, et al. Int J Oral Sci 2020;12:9).
Tα δεδομένα αυτά που αφορούν τον HBV, δείχνουν ότι, παρά τον εμβολιασμό και την εφαρμογή άλλων σχετικών προστατευτικών στρατηγικών, ο HBV εξακολουθεί να αποτελεί σημαντικό παγκόσμιο πρόβλημα υγείας. Η συνήθης μετάδοσή του είναι συνυφασμένη κυρίως με την πλέον συχνή σεξουαλική δραστηριότητα που στοχεύσει κατεξοχήν στην ηδονική ικανοποίηση της ενόρμησης. Σε αυτήν τη σεξουαλική διεργασία συχνά εμπλέκονται οι αναφερόμενες εκκρίσεις του ξενιστή, συμβάλλοντας αναλογικά σε μεγαλύτερη συχνότητα μετάδοσης του HBV και τη συνακόλουθη ανάπτυξη των αναφερόμενων δειγματοληπτικών δυσμενών συμβαμάτων».
Μια προκαταρκτική μελέτη που πραγματοποιήθηκε στο Ηπατολογικό Ιατρείο της Β’ Παθολογικής Κλινικής του Α.Π.Θ. την παρουσιάσαμε με τίτλο «ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΧΟΡΗΓΗΣΗΣ ΕΝΤΕΚΑΒΙΡΗΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΧΡΟΝΙΑ ΕΝΕΡΓΟ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Β» υπό Κουντουρά και συν., στο 30ο Πανελλήνιο Συνέδριο Γαστρεντερολογίας, Αθήνα 2010, δημοσιεύθηκε δε στο Ann Gastroenterol 2010;23(Suppl):Ρ128. Η μελέτη περιλάμβανε 71 ασθενείς με χρόνια ενεργό ηπατίτιδα Β [52 άνδρες, 19 γυναίκες, μέσης ηλικίας 53,4 έτη (αναλογία 31-79 έτη) που ελάμβαναν ως τελευταία per os θεραπευτική αγωγή το nucleos(t)ide analog entecavir το οποίο χορηγείται ίσαμε σήμερα (Nguyen MH, et al. Clin Microbiol Rev 2020;33:e00046-19). Αξιολογώντας το επάγγελμα των ασθενών, μόνο 1 από τους συνολικά 52 άρρενες ασθενείς ήταν ιερέας με την ιδιότητα ενεργού λειτουργού (1,92%). Στη συνέχεια, στρατολογώντας επιπλέον τέτοια ομάδα ασθενών τόσο από το Ηπατολογικό Ιατρείο της Β’ Παθολογικής Κλινικής όσο και από το αντίστοιχο registry της B΄ Προπαιδευτικής Κλινικής του Α.Π.Θ. (προς αποφυγήν και πιθανού ιατρικού bias!) στο αναπτυχθέν σύνολο 429 ασθενών παρουσιάστηκε η ίδια συγκριτική εικόνα: μόνο 4 ασθενείς με χρόνια ενεργό ηπατίτιδα Β και per os θεραπεία με nucleos(t)ide analogs ήταν ιερείς με την ίδια ιδιότητα ενεργού λειτουργού. Η στατιστική ανάλυση έδειξε ότι οι λαϊκοί είχαν σημαντική υψηλή πιθανότητα να πάσχουν από HBV λοίμωξη σε σχέση με τους κληρικούς (p<0,001), όταν ως ομάδα ελέγχου θεωρήθηκε ο γενικός πληθυσμός και το σύνολο των κληρικών στην Ελλάδα, αντίστοιχα. Απαιτούνται μελλοντικές ανάλογες προοπτικές μελέτες σε μεγάλο δείγμα πληθυσμού για την επιβεβαίωση του παρατηρηθέντος χαμηλού επιπολασμού κληρικών όσον αφορά τον HBV ή πιθανόν και άλλων ιών ανάλογου επιδημιολογικού profile συμπεριλαμβανομένου και του nCoV.
Συνοπτικά, τα ευρήματα αυτά δηλώνουν ότι οι κληρικοί όχι μόνο δεν αποτελούν ομάδα υψηλού κινδύνου μετάδοσης του ιού HBV αλλά φαίνεται ότι αντιπροσωπεύουν ασφαλή ομάδα σε σύγκριση με τα υπόλοιπα επαγγέλματα που περιλαμβάνουν και εκτιμητή υψηλή αναλογία μετάδοσης του ιού μέσω κυρίως γενετικών δραστηριοτήτων που αναφέρονται διεξοδικά στο αναφερόμενο κείμενο το οποίο και εσωκλείω για επιπλέον πληροφόρηση.
Δεδομένης: α) της αναφερόμενης εντόπισης του HBV και του nCoV σε εκκρίσεις του ξενιστή που περιλαμβάνουν και τον σίελο, β) της κατανάλωσης της παραμένουσας συνήθως μεγάλης ποσότητας Θείας Μεταλήψεως μετά την Θεία Κοινωνία των πιστών, από τους λειτουργούς και γ) της αναμενόμενης υψηλής συχνότητας ιοφορίας από HBV ή αναλογία από nCoV στους ιερείς ως μολυσματικής δεξαμενής από τη Θεία Κοινωνία, η οποία απεδείχθη στατιστικώς ότι δεν ισχύει, φευ! μια μερίδα ανημέρωτων περσόνων υποστηρίζουν, χωρίς επιστημονικό background τα αντίθετα, με μια επιπολής πληροφορική προσέγγιση ανήκουσα στην κατηγορία της μετριότητας που αναφέρω ως πρελούδιο τα λεχθέντα σε παράφραση του Οδυσσέα Ελύτη.
Κυρίες και κύριοι του ακαδημαϊκού ή άλλου
συναφούς χώρου, δείξτε μας το αντικειμενικά αποδεδειγμένο και δημοσιευμένο επιστημονικό
σας έργο που σχετίζεται με αναδυόμενο πρόβλημα χωρίς χαρακτηρισμούς που σας
μειώνουν δημιουργώντας αίσθημα λύπης ή και αφόρητης πλήξης. χωρίς ύβρεις ή βεβιασμένες στοχοποιήσεις
ειδικών του χώρου όπως, πάντα ως δειγματολογικό παράδειγμα αξιόλογων ομότιμων
καθηγητριών της Λοιμωξιολογίας που έγραψαν και γράφουν ιστορία έναντι
αντιθετικών προσεγγίσεων άνευ επιστημονικών
ερεισμάτων και εκφράσεων εκ μέρους
συνήθως μη ειδικών στο γνωστικό αυτό αντικείμενο περσόνων που παρασέρνουν μια
μερίδα κομπλεξικού λαού, κλήρου, πολιτικάντηδων ή και «ακαδημαϊκών» με ελλιπή
νουν και γνώση που χαρακτηρίζει φευ! τον λαό μας ο οποίος κινείται όπου φυσάει
ο Εύριπος της αμάθειας και φθοράς.
χωρίς εμπάθειες και αποκρύψεις του υπογείου των ενορμήσεων του κάθε ξενιστή που
απαρτίζει τον κατεξοχήν κοινό παρονομαστή της μολυσματικής δεξαμενής μεταδόσεως
παθολογιών συμπεριλαμβανομένων και
ιών τύπου π.χ., HBV που οδηγεί όπως αναφέρθηκε επιστημονικά πιθανόν σε υψηλότερα ποσοστά νοσηρότητας
και θνητότητας από τον nCoV ή άλλους
συναφείς παθογόνους εισβολείς. Η εντόπιση και αντιμετώπιση τέτοιου είδους
μολυσματικών δεξαμενών (που στοιχίζει γιατί είναι μεγάλη η δύναμη του «πάθους»
τέτοιων δεξαμενών που απαιτεί κοπιαστικές υπερβάσεις για την υπερνίκησή τους!)
μετά από γόνιμη συζήτηση με βάση τα επιστημονικώς τεκμηριωμένα δεδομένα,
αναμένεται να δώσει λύσεις. λύσεις που θα λειτουργήσουν ως
ουσιαστικές δικλείδες για τελεσφόρα
αντιμετώπιση των πραγματικών ομάδων κινδύνου όπου εστιάζεται το
συνημμένο κείμενο και αποφεύγοντας παρεκκλίσεις που στοχοποιούν δίκην bullying αθώες ομάδες ομάδων που δρουν ως ομάδες placebo συμπεριλαμβανομένης, μεταξύ άλλων, και της
αναφερόμενης ομάδας των κληρικών.
Τέλος, σε σχέση και με τη μετάδοση ιών τύπου nCoV, απαιτείται πολύ προσεκτική και υπεύθυνη προσέγγιση ο χώρος της πίστεως στον οποίο προσωπικά ανήκω γιατί θεωρώ ότι, έστω με εμπειρία των αναφερθέντων 421 δημοσιευμένων μελετών και επιπρόσθετων συνοδών παραμέτρων, η ακαδημαϊκή πορεία στην έρευνα που στοχεύει την αποτελεσματική προσέγγιση του ασθενούς, έρευνα χωρίς προσωπικές αποπτωτικές επιδιώξεις που οδηγούν σε νευροεκφυλιστική κατωφέρεια, αλλά έρευνα και γνώση με συνοδό ήθος οδηγούν ή μάλλον έχουν Θεό. Να σημειωθεί παρενθετικά ότι η προσέγγιση του χώρου πίστεως απαιτεί εις βάθος ενδελεχή και όχι επιπολής μελέτη αφού, για παράδειγμα μόνο τον περασμένο αιώνα 62000 τόμοι γράφτηκαν για τον Γιό του μαραγκού που δίχασε την ιστορία της ανθρωπότητας σε προ Χριστού και μετά Χριστόν, η δε βιβλιογραφία στο όνομά Του ομοιάζει με ένα ορμητικό ωκεανό που βρίσκεται σε συνεχή αναβρασμό. Στη συνάφεια αυτή, προς πιθανή έκπληξη μιας μερίδας ανημέρωτων, η δύναμη της πίστεως λαμβάνει και συγγραφικό ερευνητικό δημοσιεύσιμο χαρακτήρα σε έγκριτα περιοδικά του εξωτερικού αφού περάσει πριν από «καυδιανά δίκρανα» συνήθως μη πιστών κριτών, γι’ αυτό και αποκτούν δημοσιεύσιμη εγκυρότητα. Μόνο δειγματοληπτικά, ενώ φαίνεται επιστημονικώς παράδοξο, έφηβοι με υψηλό βαθμό πνευματικότητας δείχνουν χαμηλά επίπεδα επιδίωξης χρήσεως σιγαρέτων ή αλκοόλης, υποδηλώνοντας τις προστατευτικές δράσεις της πίστης στη χρήση ουσιών η οποία σχετίζεται με το επίπεδο θρησκευτικότητας (Pokhrel P, et al. Spirituality and Substance Use in a Sample of Russian Adolescents. Int J Adolesc Med Health 2012; 24 : 149-52). Ωσαύτως, σχετική regression ανάλυση δείχνει ότι η θρησκευτικότητα (reliance on God, prayer, and religion) και συνοδά πρότυπα σχετίζονται με μειωμένη λήψη αλκοολούχων ποτών (Neighbors G, et. al. Reliance on God, Prayer, and Religion Reduces Influence of Perceived Norms on Drinking. J Stud Alcohol Drugs 2013;74:361-8). Τα ευρήματα αυτά δείχνουν ότι, ενσωματώνοντας τις τιμές των δεικτών θρησκευτικότητας και πνευματικότητας σε εκπαιδευτικές παρεμβάσεις δυνατόν να παρέχουν υποσχόμενη κατευθυντήρια θετική προσέγγιση αντιμετώπισης αυτού του προβλήματος (incorporating religious or spiritual values into student interventions may be a promising direction to pursue, Neighbors G, et. al. Reliance on God, Prayer, and Religion Reduces Influence of Perceived Norms on Drinking. J Stud Alcohol Drugs 2013;74:361-8). Η αντιμετώπιση αυτού του σύγχρονου προβλήματος που λαμβάνει αυξημένες διαστάσεις είναι ουσιώδης επειδή η κατανάλωση αλκοολούχων που κατεξοχήν πραγματοποιείται σε χώρους συγχρωτισμού συνεπάγεται, εκτός άλλων ενίοτε πολύ σοβαρών παθολογιών, και με αυξημένο κίνδυνο μετάδοσης ιών, συμπεριλαμβανομένου προφανώς και του nCoV.
Προλαμβάνοντας πιθανόν δυνητικές σχετικές “κορώνες” λεκτικών αντιδράσεων
από μια ευτυχώς μικρή μερίδα συμμετεχόντων
στον ακαδημαϊκό διάλογο που λόγω ελλιπούς επιστημονικής ενημέρωσης ή ιδιοσυγκρασιακής
αγωγής εκφράζουν άστοχα σχόλια στυλ “μεσαιωνικής ειρωνείας μετά συνοδού
μειδιάματος” (έχω διαπιστώσει
στο παρελθόν έστω μια φευγαλέα, μεταξύ μηδενός και ελαχίστου, τέτοια προσέγγιση
που, όπως βεβαιώνει η ψυχολογία του βάθους, την προβαίνει εκείνος ο οποίος δεν
διαθέτει αντίθετα επιστημονικώς βεβαιωμένα επιχειρήματα υποβιβάζοντας έτσι τον
εαυτό του), ανάλογα παράδοξα ή μη αναμενόμενα επιστημονικά ευρήματα δημοσιεύονται στο διεθνή
χώρο που εκπλήσσουν μεν αλλά καθιερώνονται δε. Για παράδειγμα, μελέτη που
δημοσιεύθηκε το 2001 ( Koutouras J, et al.Ophthalmology.
2001;108:599-604) και στη συνέχεια καταγράψαμε την επιβεβαίωσή της από άλλους
ερευνητές (Kountouras J,
et al. Lancet 2006;368(9540):986,
Kountouras J, et al. N Engl J Med. 2009;360:2679) διαπιστώθηκε το παράδοξο συσχέτισης του
γνωστού βακτηρίου H. pylori που
στρατοπεδεύει στο γαστρεντερικό σύστημα
με το γλαύκωμα πιθανόν μέσω μοριακής μίμησης. Σημειωτέον, ο όρος “moleculac mimicry” σε σχέση με το H. pylori, καταγράφηκε για πρώτη φορά στο διεθνή χώρο 3 έτη
αργότερα στο περιοδικό Helicobacter. Ήταν αδύνατον να διανοηθεί η μικρή μας ερευνητική ομάδα,
ήδη το 1998 που άρχισε η μελέτη, ότι το H. pylori μέσω
μοριακής μίμησης πιθανόν προκαλεί γλαύκωμα. Αυτό θεωρώ, ξεπερνά κάθε ευφάνταστη
φαντασία. Αυτό ήταν δώρο άνωθεν. Γι’ αυτό ευγνωμονώ και δοξάζω τον
Χριστό, τον Θεό μου και
οδεύω ακάθεκτος στο σήμερα και το αύριο ρίχνοντας με την μικρή μας ερευνητική ομάδα
έστω ένα μικρό πετραδάκι στην έρευνα κι
αν κάποιοι άρρωστοι δουν όφελος ποιος στη χάρη μας. Γι’ αυτούς τους εκλεκτούς
μου συνεργάτες παραφράζοντας πάλι τα
λόγια του Ελύτη επιτρέψτε μου να πω και αν όχι παίρνω μόνος μου «άδεια από
σημαία» ότι: «μέσα στη θλίψη της απέραντης μετριότητας, που
μας πνίγει από παντού, εννοώ τον δικό μου χώρο, παρηγοριέμαι και δοξάζω τον Θεό
μου, γιατί σε κάποιο καμαράκι, οι δικοί μου πεισματάρηδες συνεργάτες
αγωνίζονται να εξουδετερώσουν τη φθορά». Παράλληλα έχοντας υπόψη τα της Πίστεως,
που επεκτείνονται σε υπερέχοντα υψηλό επίπεδο και βιώνονται με Άνωθεν κατευθυνόμενη λυτρωτική εμπειρία τύπου «έρχου και
είδε» (αλίμονο αν η Πίστις περιοριζόταν αποκλειστικά στην επιστήμη που έχει
περιορισμούς με τα συνοδά σε όλους “drawback” της!), βιώνω
στην πορεία μου αυτό που τον Ludwig Wittgenstein, ο οποίος είχε την έδρα της
φιλοσοφίας στο Cambridge, τον συνεκλόνισε, ποιο; ο
λόγος της Αγίας Γραφής: «τι γαρ ωφελήσει άνθρωπον εάν κερδίσει τον κόσμο όλον
και ζημιωθεί την ψυχήν αυτού», ρήση που με προσγειώνει, με συνετίζει και ποτέ
δεν πρόκειται να ακολουθήσω αυτούς που της ερευνητικής ζωής τους το σύνορο θα
δείχνει ένα ορθό κυπαρίσσι; Ποτέ, γιατί κοντά Του βιώνω, όπως θέλω να πιστεύω
και άλλοι συμπεριλαμβανομένης και της αξιόλογης ομότιμης λοιμωξιολόγου
συναδέλφου, λύτρωση και απλώς αισθάνομαι τέλεια!
Εσωκλείοντας το αναφερόμενο κείμενό μου και αναμένοντας ένα υπεύθυνο με επιστημονικά δεδομένα feedback.
Υποσημειούμαι
Ι. Κουντουράς
Ομότιμος καθηγητής Ιατρικής, Α.Π.Θ.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου