Περιφερειακή ενότητα Πιερίας:επιστολή αντιπεριφερειάρχη Πιερίας

Θέμα: «νέο σχέδιο οριοθέτησης των περιοχών με φυσικούς περιορισμούς εκτός των ορεινών»

Αξιότιμε, κύριε Υπουργέ

Η Πιερία, ως κατεξοχήν αγροτικός τόπος, αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα τα οποία λόγω των οικονομικών συγκυριών που βιώνουμε όλοι μας, οξύνονται δημιουργώντας και αντανακλώντας προβλήματα στην τοπική κοινωνία.

Επί τάπητος τέθηκε το πρόβλημα που ανέκυψε από την «Οριοθέτηση περιοχών με φυσικούς περιορισμούς, εκτός των ορεινών», από το στενό χρονικό ορίζοντα (από την Πέμπτη 13 Σεπτεμβρίου μέχρι τη Δευτέρα 1η Οκτωβρίου 2018) που έθεσε το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης για την ολοκλήρωση της σχετικής διαβούλευσης και απασχολεί έντονα όλους τους τοπικούς αυτοδιοικητικούς και παραγωγικούς φορείς της  Πιερίας, σε συνάντηση που είχε η Αντιπεριφερειάρχης Πιερίας, κα Σοφία Μαυρίδου και ο Περιφερειακός Σύμβουλος εντεταλμένος σε αγροτικά θέματα, κος Δημήτριος Τσιμήτρης, ο Δήμαρχος Πύδνας – Κολινδρού, κος Ευάγγελος Λαγδάρης, ο Αντιδήμαρχος Δήμου Κατερίνης, κος Χρίστος Λεμονόπουλος, από το Δήμο Κατερίνης, ο κος Αλέξανδρος Γιουμίδης, από το Δήμο Δίου – Ολύμπου, ο κος Διονύσιος Φόλιος, από το Δήμο Πύδνας – Κολινδρού, ο κος Χαράλαμπος Ιωσηφίδης,  από τον Αγροτικό Σύλλογο Κατερίνης, ο κος Γεώργιος Χαρισσόπουλος, από την Ομάδα Παραγωγών «ΣΑΜΨΟΥΣ», ο κος Πασχάλης Κατσάρας, από τον ΑΚΣ Ορεινών Πιερίας, ο κος Νικόλαος Δάγκας, από το ΝΕΟΚΟΠΑΚ, ο κος Γεώργιος Σεραφειμίδης και από την Α.Σ Σφενδάμης, ο κος Γεώργιος Πολυχρονίδης, στο κτίριο της Περιφερειακής Ενότητας στην Κατερίνη.

Η συνάντηση επικεντρώθηκε, στην έννοια και προσδιορισμό των μειονεκτικών περιοχών της Πιερίας, με βάση την οδηγία 75/268/ΕΟΚ, σύμφωνα με την οποία «για να εξασφαλίζεται η συνέχιση της γεωργικής δραστηριότητος και με αυτόν τον τρόπο η διατήρηση ενός ελαχίστου ορίου πυκνότητος πληθυσμού ή η συντήρηση της υπαίθρου σε ορισμένες μειονεκτικές περιοχές» και με απώτερο σκοπό «να ευνοήσει τις γεωργικές δραστηριότητες και να βελτιώσει το εισόδημα των γεωργών σ’ αυτές τις περιοχές».

Επίσης, σημειώθηκε ότι από το 2003, το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο (ΕΕΣ), με σχετική έκθεσή του, άσκησε ιδιαίτερη κριτική στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαπιστώνοντας ότι «Η Επιτροπή δεν διαθέτει επαρκή αποδεικτικά στοιχεία σχετικά με το κατά πόσο η κατάταξη των μειονεκτικών περιοχών (ΜΠ) είναι έγκυρη. [Ακόμη,] παρά το γεγονός ότι ορισμένοι μακροοικονομικοί  και κοινωνικοοικονομικοί δείκτες μεταβλήθηκαν αισθητά και ότι ορισμένες κατατάξεις μπορεί να μην ισχύουν πλέον, η Επιτροπή δεν πρότεινε τροποποίηση των υφιστάμενων κανονιστικών διατάξεων». Και συνεχίζει «Τα κράτη μέλη χρησιμοποιούν  ευρύ φάσμα δεκτών για να προσδιορίζουν  κατά πόσο οι περιοχές είναι μειονεκτικές η όχι, γεγονός  που μπορεί να συνεπαχθεί διαφορές ως προς τη μεταχείριση των δικαιούχων», καθώς οι ορεινές περιοχές οριοθετούνται με μετρήσιμα κριτήρια, κοινά για όλα τα κράτη – μέλη, ενώ η έκταση των περιοχών με ειδικά μειονεκτήματα υπόκειται σε ανώτατο όριο ανάλογα με την έκταση της χώρας.

ΚΡΙΤΗΡΙΟ	ΟΡΙΣΜΟΣ	ΚΑΤΩΤΟ ΟΡΙΟ
ΚΛΙΜΑ
Χαμηλή θερμοκρασία	Διάρκεια καλλιεργητικής περιόδου (αριθμός ημερών) που ορίζεται βάσει του αριθμού των ημερών με μέση ημερήσια θερμοκρασία 5 °C (LGPt5) Ή	≤ 180 ημέρες
	Άθροισμα θερμικού χρόνου (βαθμοημέρες) για καλλιεργητική περίοδο που ορίζεται βάσει της συσσωρευμένης ημερήσιας μέσης θερμοκρασίας > 5 °C	≤ 1 500 βαθμοημέρες
Ξηρασία	Λόγος των ετήσιων βροχοπτώσεων (P) προς την ετήσια δυνητική εξατμισοδιαπνοή (PET)	P/PET ≤ 0,5
ΚΛΙΜΑ ΚΑΙ ΕΔΑΦΟΣ
Υπερβολική υγρασία του εδάφους	Αριθμός ημερών στο επίπεδο ή άνω του επιπέδου αγροϋδροχωρητικότητας	≥ 230 ημέρες
ΕΔΑΦΟΣ
Περιορισμένη αποστράγγιση εδαφών	Περιοχές που είναι σε κατάσταση υδατοκορεσμού για μεγάλη διάρκεια του έτους	Υγρασία σε 80 cm από την επιφάνεια για διάστημα 6 μηνών, ή υγρασία σε 40 cm για διάστημα άνω των 11 μηνών ή
		Ανεπαρκώς ή πολύ κακώς αποστραγγιζόμενο έδαφος ή
		Χρωματικό μοτίβο gleyic σε 40 cm από την επιφάνεια
Δυσμενής υφή και πετρώδες	Σχετική αφθονία σε πηλό, ιλύ, άμμο, οργανική ύλη (βάρος %) και κλάσματα χονδροειδών υλικών (ογκομετρικά %)	≥ 15 % του όγκου του καλλιεργήσιμου στρώματος είναι χονδροειδή υλικά, συμπεριλαμβανομένου του βραχώδους επιφανειακού στρώματος, των κροκαλών ή
		κατηγορία υφής του μισού ή περισσότερο (σωρευτικά) των 100 cm από την επιφάνεια του εδάφους είναι άμμος, αργιλώδης άμμο που ορίζεται ως: Ιλύς %+ (2 × άργιλο %) ≤ 30 %) ή
		η κατηγορία υφής του καλλιεργήσιμου στρώματος είναι βαρεία άργιλος (≥ 60 % άργιλος) ή
		οργανικό έδαφος (οργανική ύλη ≥ 30 %) τουλάχιστον 40 cm ή
		το καλλιεργήσιμο στρώμα περιέχει 30 % ή περισσότερο άργιλο, και υπάρχουν ιδιότητες vertic σε 100 cm από την επιφάνεια του εδάφους
Ριζοφυΐα μικρού βάθους	Βάθος (cm) από την επιφάνεια του εδάφους με συνεκτικό σκληρό βράχο ή σκληρό αδιαπέραστο στρώμα.	≤ 30 cm
Έδαφος φτωχό σε χημικές ιδιότητες	Παρουσία αλάτων, ανταλλάξιμου νατρίου, υπερβολικής οξύτητας	Αλατότητα: ≥ 4 deci-Siemens ανά μέτρο (dS/m) στο καλλιεργήσιμο στρώμα ή
		Sodicity: ≥ 6 ποσοστό ανταλλάξιμου νατρίου (ESP) στο μισό ή περισσότερο (σωρευτικά) των 100 cm του επιφανειακού στρώματος του εδάφους ή
		Οξύτητα εδάφους: pH ≤ 5 (στο νερό) στο καλλιεργήσιμο στρώμα
ΓΕΩΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ
Απότομη πλαγιά	Υψομετρική διαφορά ως προς την επιπεδομετρική απόσταση (%)	≥ 15 %

Σύμφωνα με το παραπάνω σκεπτικό, γίνεται αποκλεισμός δεκάδων χωριών (τοπικών και δημοτικών κοινοτήτων) στην Πιερία με ειδικά μειονεκτήματα, όπου οι αγρότες αυτών των περιοχών που χαρακτηρισμένες ως μειονεκτικές περιοχές, δηλαδή με φυσικούς περιορισμούς, λάμβαναν μέχρι σήμερα την αναγκαία εξισωτική αποζημίωση και σύμφωνα με το νέο κατάλογο εξαιρούνται, χωρίς υπαιτιότητά τους από την καταβολή της, με άμεσο αντίκτυπο στην πολλαπλά ελάττωση του γεωργικού τους εισοδήματος, στην αλλαγή των φορολογικών στοιχείων εκατοντάδων κατοίκων, καθώς, αυτοί, από 1-1-2019 δεν θα χάσουν μόνο την εξισωτική αποζημίωση αλλά και όλα τα επιπλέον μόρια που ελάμβαναν έως τώρα σε διάφορα μέτρα των Προγραμμάτων Αγροτικής Ανάπτυξης (Νέοι Αγρότες, Σχέδια Βελτίωσης κλπ), τόσο για την διετία 2019-2020 όσο και για την επόμενη προγραμματική περίοδο 2021-2027.

Εν κατακλείδι η γεωργία στην Πιερία, μπορεί να χαρακτηριστεί με μία ατμομηχανή που κινδυνεύει να εκτροχιαστεί. Η τροχιά συρρίκνωσης στην οποία έχει εισέλθει προκαλεί ανησυχίες στους παραγωγούς για το εάν ξεκίνησε η αντίστροφη μέτρηση για τον κλάδο. Τα τελευταία έτη, έχουν πλέον παγιωθεί και εφαρμοστεί μέτρα τα οποία συγκεντρωτικά για ακόμη μια φορά, θα έχουν καταστροφικές συνέπειες, τις οποίες θα κληθούν να τις πληρώσουν εκείνοι που δεν φταίνε: οι αγρότες.

Στο «στόχαστρο» και αυτήν την φορά, δυστυχώς, βρίσκονται οι πλέον ευάλωτες ομάδες των αγροτών μας (γεωργών και κτηνοτρόφων), αυτές που κατοικούν στις λεγόμενες μειονεκτικές περιοχές, καθώς με το νέο – υπό ψήφιση – σχέδιο οριοθέτησης που τέθηκε σε διαβούλευση, με διαδικασίες fast track (διάρκειας μόνο 15 ημερών) αποκλείονται του μέτρου της εξισωτικής αποζημίωσης εκατοντάδες γεωργικές οικογένειες στην Πιερία, που δικαιούνταν την εξισωτική αποζημίωση, ως αντιστάθμισμα των πρόσθετων παραγωγικών τους δαπανών και ταυτόχρονα την απώλεια εισοδήματος που πρέπει αντιμετωπίσουν στην δύσκολη αυτή περίοδο οικονομικής δυσπραγίας που βιώνουμε τα τελευταία έτη, με αποτέλεσμα οι όποιες ελπίδες του αγροτικού κόσμου για ανασυγκρότηση, να μειώνονται και να ισοπεδώνονται.

Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας με το Περιφερειάρχη Απόστολο Τζιτζικώστα, η Περιφερειακή Ενότητα Πιερίας, με την Αντιπεριφερειάρχη Πιερίας Σοφία Μαυρίδου και τον Περιφερειακό Σύμβουλο εντεταλμένο σε αγροτικά θέματα Δημήτριο Τσιμήτρη στηρίζουν τους αγρότες της Πιερίας, με κάθε μέσο και τρόπο που τους παρέχεται θεσμικά, για την άμεση τροποποίηση των επιμέρους κριτηρίων εφαρμογής του θεσμικού πλαισίου για την «Οριοθέτηση περιοχών με φυσικούς περιορισμούς, εκτός των ορεινών», σύμφωνα με το οποίο απεντάσσονται από τα αντισταθμιστικά οφέλη της εξισωτικής αποζημίωσης, εκατοντάδες γεωργοί της Πιερίας, που αντιμετωπίζουν εναγωνίως καθημερινά να διασφαλίσουν την επιβίωσή τους, καθώς μειώνονται αφενός τα κίνητρα παραμονής στην ύπαιθρο, αφετέρου, εκμηδενίζονται όλα οικονομικά στοιχεία των γεωργικών τους εκμεταλλεύσεων.

Ως εκ τούτου, διεκδικούμε όχι μόνο την διατήρηση όλων των χωριών (τοπικών και δημοτικών κοινοτήτων) αλλά και την ένταξη ΝΕΩΝ περιοχών οι οποίες έχουν ιδιαίτερα συγκριτικά και απόλυτα μειονεκτήματα.

«Επειδή το ζήτημα των εξισωτικών αποζημιώσεων το θεωρούμε σημαντικό για τη στήριξη της τοπικής γεωργίας, της διατήρησης της κοινωνικοοικονομικής δραστηριότητας στην ύπαιθρο, δεσμευόμαστε να παρακολουθούμε επισταμένα την εξέλιξη της πορείας εφαρμογής του νέου – υπό ψήφιση – νομοσχεδίου, ώστε να προχωρήσουμε σε όλες τις απαραίτητες θεσμικές ενέργειες για την εξασφάλιση της ποιότητας ζωής των αγροτών μας και την βιωσιμότητα των εκμεταλλεύσεών τους», τόνισε η Αντιπεριφερειάρχης Πιερίας, κα Σοφία Μαυρίδου, στην σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στο διοικητήριο της Περιφερειακής Ενότητας Πιερίας.

Στη διάθεσή σας για κάθε πρόσθετη παροχή στοιχείων για την υποστήριξη του αιτήματός μας, το οποίο παρακαλούμε εκ των προτέρων για τη θετική του εξέταση και την αναστολή όλων των αντιμέτρων που πρόκειται να εφαρμοστούν με το υπό ψήφιση νομοσχέδιο.

Η Αντιπεριφερειάρχης Περιφερειακής Ενότητας ΠΙΕΡΙΑΣ ΣΟΦΙΑ ΜΑΥΡΙΔΟΥ