Δημήτρης Μιχαηλίδης: Κοινή Γεωργική Πολιτική της Ευρ. Επιτροπής

Κάποιοι οραματιστές πρότειναν ρεαλιστικά, μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, για να σταματήσουν οι πόλεμοι που κατέστρεφαν την Ευρώπη, και που είχαν σαν πόλο αντιπαλότητας την Γαλλία και την Γερμανία, να δημιουργηθεί ένα σύστημα συνδιαχείρισης στο κύριο αντικείμενο της διαμάχης. Η διαμάχη ήταν η κυριαρχία της κοιλάδας του Ρουρ με τα κοιτάσματα σιδήρου και άνθρακα, που κόσμισε εκατομμύρια νεκρούς και πάρα πολλά χρόνια πολέμων. 

Έτσι δημιουργήθηκε η Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα & Χάλυβα-ΕΚΑΧ και για την αναδυόμενη τότε νέα ενεργειακή επανάσταση, την ατομική, η Κοινότητα ΕΥΡΑΤΟΜ. Και για να επιλύονται οι διαφορές μεταξύ των συμβαλλομένων, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. 

Το 1958 τα κράτη μέλη αποφάσισαν να διευρύνουν τα κοινά τους δημιουργώντας την Κοινή Γεωργική Πολιτική-ΚΓΠ και για τους αγγλομαθείς CAP-Common Agricultural Policy. Η ΚΓΠ ΔΕΝ ήταν ποτέ ΚΑΠ, δηλαδή Κοινή Αγροτική Πολιτική, δηλαδή για τους αγρότες (κοινωνιολογικά). Ήταν πάντα και είναι ακόμα και σήμερα Κοινή Γεωργική Πολιτική, μια «οικονομίστικη» διάθεση χρημάτων στον αγροτικό τομέα και όχι στον αγροτικό κόσμο-αγρότες (καθ όσον χρήματα έπαιρναν μεγαλοκτηματίες, εξαγωγικές εταιρείες, αεροδρόμια, μοναστήρια, κλπ). 

Μάλιστα αξίζει να επισημανθεί ότι στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή που χειρίζεται την ΚΓΠ συνήθως αναφέρεται ο όρος παραγωγός και όχι αγρότης, που ίσως στο μυαλό κάποιων συμπίπτει. Αλλά, ακόμα και ο μεγαλοτραπεζίτης Βγενόπουλος θα μπορούσε να ήταν παραγωγός, αν ήθελε να αγοράσει ή να νοικιάσει 10.000 στρέμματα και να καλλιεργήσει ντομάτες, και να έπαιρνε τις επιδοτήσεις της ΚΓΠ, και να μην ήταν ποτέ αγρότης. 

Όλες οι Κοινότητες αφορούσαν οικονομικές ΜΟΝΟ σχέσεις. Όχι ανθρώπινα δικαιώματα ή άλλα μη συμφωνημένα. Για τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι το Συμβούλιο της Ευρώπης. Και μια που το επισημαίνουμε ΔΕΝ υπάρχει πουθενά στην ΕΕ συμφωνία για τους πρόσφυγες ή για τους μετανάστες. Οι κορώνες «που είναι η Ευρωπαϊκή αλληλεγγύη» για τον κατακλυσμό λαθροεισβολέων, είναι χωρίς νόημα. Για αυτό και δεν παθαίνουν τίποτε όσοι ΔΕΝ δέχονται μετανάστες στην χώρα τους. Αργότερα δημιουργήθηκε η Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα-ΕΟΚ και σιγά-σιγά φθάσαμε στο σημερινό πολύπλοκο οικοδόμημα που περιβλήθηκε και με πολιτικές εξουσίες, ως Ευρωπαϊκή Ένωση. 

Στον αγροτικό τομέα διατίθενται χρήματα από την ΕΕ. Ο προϋπολογισμός της ΕΕ γεμίζει από ένα ποσοστό του ΦΠΑ, από κάποιους δασμούς και από ένα ποσοστό του ΑΕΠ του κάθε κράτους. Παλαιότερα η ΚΓΠ έπειρνε το 45%, σήμερα το 38% ή λιγότερο, από τον προϋπολογισμό της ΕΕ. 

Η ΚΓΠ στην ουσία είναι ο μηχανισμός διανομής των διαθέσιμων χρημάτων σε όσους θέλουμε να τα δώσουμε (εμείς οι Ευρωπαίοι), με κάποιες παραδοχές. 

Τα χρήματα είναι ο αριθμητής στο κλάσμα των επιδοτήσεων και ο παρονομαστής είναι η μέθοδος. Έτσι αν θυμάται κάποιος καλά οι διάφορες περίοδοι της ΚΓΠ ήταν κατά σειρά: 

Στην Α περίοδο της ΚΓΠ ο παρονομαστής ήταν τα κιλά αγροτικού προϊόντος. Αιτιολογία η ανάγκη για παραγωγή αγροτικών προϊόντων. 

Στην Β περίοδο της ΚΓΠ ο παρονομαστής ήταν τα στρέμματα, ή κεφάλια ζώων ή δένδρα. Αιτιολογία η ισότητα σε ομόλογους καλλιεργητές. 

Στην Γ περίοδο της ΚΓΠ ήταν τα «ιστορικά δικαιώματα», δηλαδή το άθροισμα των επιδοτήσεων των τριών τελευταίων ετών δια του τρία, για κάθε χρόνο, και παραλλαγές του. Αιτιολογία η απλούστευση στις διαδικασίες. 

Στην Δ περίοδο (2014-2020) ήταν ένα νοθευμένο με ισχυρά ιστορικά δικαιώματα ενιαίο νούμερο ανά περιοχή (Η Ελλάδα είχε επιλέξει τρεις περιοχές: βοσκότοπους, αροτραίες και δενδρώδεις). Αιτιολογία η προστασία του πλανήτη. Για αυτό όλα αναφέρονται σε στρέμματα, και μόνο όσα προϊόντα ήταν στρατηγικά (στην Ελλάδα η έννοια ξεχείλωσε πάρα πολύ) είχαν συνδεδεμένη ενίσχυση. Οι επιδοτήσεις των αγροτών δίνονται όχι για να παράγουν αγροτικά προϊόντα αλλά επειδή ΦΡΟΝΤΙΖΟΥΝ το ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ του πλανήτη μας (το 75% της επιφάνειας της ΕΕ) και προσφέρουν δωρεάν δημόσια αγαθά, δηλαδή, πόσιμο νερό, καθαρό αέρα και ωραίο τοπίο. 

Στην Ε περίοδο (2021-2027) που είναι μπροστά μας, και που λόγω εκλογών και άλλων (brexit κλπ) δυσκολιών δεν φαίνεται να μπορεί να εφαρμοσθεί πριν το 2023 υπάρχουν διάφορα σενάρια: 

Πρώτο είναι η αιτιολογική βάση. Θα είναι το ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ (δηλαδή πόσα στρέμματα ΦΡΟΝΤΙΖΟΥΝ οι αγρότες?)... Θα είναι η διατροφική ΑΣΦΑΛΕΙΑ (άρα σημαντική η μεγαλύτερη παραγωγή τροφίμων?) … Θα είναι οι ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ (δηλαδή όσο περισσότεροι εργαζόμενοι τόσο περισσότερα λεφτά?)… Θα είναι η ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ (Δηλαδή πόσα λεφτά παίρνει η κάθε αγροτική εκμετάλλευση?)... Θα είναι το ΕΙΣΟΔΗΜΑ (δηλαδή καθαρά κοινωνιολογικό θέμα, που θα μπορούσε να ενσωματώσει ορεινές περιοχές ή/& νησάκια?) … Ποιος μπορεί να ισχυρισθεί σοβαρά ότι η Ελληνική πλευρά είναι προετοιμασμένη επαρκώς… και με επαρκή στατιστικά στοιχεία για να υποστηρίξει επιλογές και συμμαχίες? 

Πρώτο είναι το θέμα του αριθμητή, δηλαδή πόσα θα είναι τα διαθέσιμα λεφτά συνολικά, και ανά κράτος, ειδικότερα τώρα που έχουν μπει και άλλα κράτη, και που φαίνεται ότι θα φύγει το Ηνωμένο Βασίλειο (για την ΕΕ ΔΕΝ υπάρχει Μεγάλη Βρετανία, διότι παραιτήθηκε του ονόματος η τότε Μεγάλη Βρετανία όταν έκανε αίτηση και ήδη υπήρχε περιφέρεια με το όνομα Βρετάνη, που βρισκόταν στην Γαλλία. Αλλά οι Γάλλοι είχαν ικανούς πολιτικούς με μυαλό, όχι σαν άλλους …) 

Δεύτερο είναι το θέμα του παρονομαστή, δηλαδή ο τρόπος διανομής των χρημάτων, ο οποίος θα είναι ανάλογος της αιτιολογίας. 

Αν είναι το ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ-στρέμματα τότε προκύπτει πιθανόν το θέμα της Εξωτερικής σύγκλισης, δηλαδή αν θα είναι το ίδιο ποσό ενίσχυσης για οποιοδήποτε στρέμμα. Και τότε προκύπτει το θέμα «Γιατί η συντεχνία των δασαρχών δεν επιτρέπει να χαρακτηρισθούν βοσκήσιμα τα δάση μας, χωρίς να αποχαρακτηρισθούν από δάση, αλλά με επιστημονικά τεκμηριωμένα σχέδια βόσκησης?». 

Αν είναι η ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ τότε ίσως θα πρέπει να «σκοτώσουμε» κοινωνικά όλους εκείνους τους αγρότες που απασχολούν αδήλωτους εργάτες και φαίνεται ότι ανά δηλωμένο απασχολούμενο εισπράττουμε τεράστια ποσά ενισχύσεων. 

Αν είναι η ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ πρέπει να ξεκαθαρίσει ποιοι είναι οι επιχειρηματίες αγρότες και ποιοι οι «λαθρεπιβάτες» του αγροτικού χώρου. 

Αλλά θα επανέλθουμε διότι στις 1/11/2019 το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων (που μοιάζει να ξέχασε ότι είναι και Γεωργίας και Αγροτών…) επανεκκίνησε την διαδικασία διαβούλευσης (χωρίς ημερομηνία λήξης) σε ένα κείμενό του για την ΚΓΠ 2021-2027, και με ανακοινωμένες ήδη ημερομηνίες συζητήσεων και συμπλήρωσης ερωτηματολογίων (11/11/2019-Βέροια, 12/11/2019-Κοζάνη). 

Για την καταγραφή, Δημήτρης Μιχαηλίδης, ΑγροΝέα